بەپەلە.. ئەنجومەنی وەزیران چەند بڕیارێکی دەرکرد
06:12 - 03/07/2024
زەمەن - کوردستانی
ئەنجوومەنی وەزیران پێشوازیی لە ڕوونکردنەوەی سەرۆکی دادگای فیدراڵی دەکات سەبارەت بە پرۆسەی بەبانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان و پرسی هاوتاکردنی مووچەی خانه‌نشینانی هەرێمی کوردستانیش لەگەڵ خانەنشینانی حکوومەتی فیدراڵ تاوتوێ دەکات.
3ـی تەممووزی 2024، بە سەرپەرشتیی سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی، ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان کۆ بووەوە و پرسەکانی مووچە و هاوتاکردنی مووچەی خانەنشینانی پەسەند کرد.
لە بڕگەی یەکەمی کۆبوونەوەدا، ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابووری ، لە ڕاپۆرتێکدا بە داتا و زانیاریی بابەتی هاوتاکردنی مووچەی خانشینانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ هاوتاکانیان لە حکومەتی فیدراڵ خستە ڕوو؛ ئەمەش بە پێی یاسای خانەنشینیی یەکگرتوو ژمارە 9ی ساڵی 2014 کارپێکراو لە بەغدا، کە یاسای ژمارە 27 ی ساڵی 2006 ی هەڵوەشاندووەتەوە. هەروەک لە بڕیاری دادگای فیدراڵیدا هاتووە و لە ڕاپۆرتی تیمی هاوبەشی هەردوو دیوانی چاودێریی داراییش پێشنیاز کراوە کە لە هەرێمی کوردستانیش هاوشێوەی ناوچەکانی دیکەی عێراق، کار بە یاسای ژمارە 9 ی ساڵی 2014 بکرێت بە ئاراستەی یەکسانيی لە مووچە و ئیمتیازات و شایستەی دارایی خانەنشینان کە ژمارەیان لە هەرێمی کوردستان 277 هەزار و 541 کەسن و خەرجی کۆی مووچەی مانگانەی ئێستایان 122 ملیار دینارە. ئاماژەی دا بەوەی لە هەرێم کەمترین بڕی مووچەی خانەنشینی 220 هەزار دینارە، لە کاتێکدا کەمترین مووچە لە ناوچەکانی دیکەی عێراق 500 هەزار دینارە.
دواتریش هەریەک لە ئامانج ڕەحیم سکرتێری ئەنجومەنی وەزیران و عەبدولحەکیم خەسرەو سەرۆکی فەرمانگەی هەماهەنگی و بەدواداچوون ڕوونکردنەوەی پێویستیان خستەڕوو.
سکرتێری ئەنجومەنی وەزیران وردەکاریی جیاوازییەکانی نێوان هەردوو یاسای خانەنشینی کارپێکراو لە هەرێم ژمارە 27ی ساڵی 2006 و یاسای خانەنشینی یەکگرتووی فیدراڵ ژمارە 9 ی ساڵی 2014 ی خستەڕوو، ئاماژەی بەوە دا کە بە شێوەیەکی گشتی جێبەجێکردنی یاسای ساڵی 2014 لە بەرژەوەندی خانەنشینانی هەرێمە کە مووچە و شایستەکانیان هاوتا دەکات لەگەڵ هاوەڵەکانیان لە حکومەتی فیدراڵ بە تایبەتیش لە ڕووی کەمترین بڕی مووچەی خانەنشینی لە هەرێم کە لە ناوچەکانی دیکەی عێراق کەمترە، ئەمە جگە لە دەرماڵەی بژێویی کە بڕەکەی 100 هەزار دینارە و مانگانە بۆ خانەنشینانی عێراق خەرج دەکرێت سەرباری مووچەکانیان، سەرەڕای وەرگرتنی پاداشتی کۆتایی خزمەت لە لایەن خانەنشینان لە حکومەتی فیدراڵ لەسەر بنەمای کۆی دوا مووچە و دەرماڵە نەک تەنیا مووچەی بنەڕەتی.
هەروەها ئاماژەشی بەوە دا، سەرەڕای ئەمانە، بە جێبەجێکردنی یاسای ساڵی 2014 ، سەرجەم مووچەخۆرانی هەرێم بە شێوەیەکی دادپەروەرانە بە یەک یاسا و مەرج و پێوەر، خانەنشین دەکرێن و یەک دامەزراوەش بە ناوی دەستەی خانەنشینیی نیشتیمانی، تایبەتمەند دەبێت بە خانەنشینی لە سەرجەم بوارەکانی وەزیفەی گشتی (شارستانی و سەربازیی و پێشمەرگایەتیی و هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ) کە ئێستا بە گوێرەی یاسای ساڵی 2006 هەر یەک لەم پۆستانە یاسای خانەنشینی تایبەت بە خۆیان هەیە.
ئەنجومەنی وەزیران بڕیاری پەسەندکردنی پێشنیازی وەزارەتی دارایی و ئابووری و تیمی هاوبەشی هەردوو دیوانی چاودێری دارایی فیدراڵ و هەرێمی دا بە یەکخستنی یاسای خانەنشینی لەسەرتاسەری عێراق بە هەرێمی کوردستانیشەوە، لە پێناوی بەرژەوەندیی خانەنشینانی هەرێم و هاوتاکردنی مووچەکانیان لەگەڵ هاوەڵەکانیان لە حکومەتی فیدراڵ. وەزارەتی دارایی وئابووری و دیوان و سکرتاریەتیی ئەنجومەنی وەزیران ڕاسپێردران بۆ ڕێکاری یاسایی وئیداریی پێویست بگرنەبەر و لەگەڵ وەزارەتی دارایی فیدراڵ لە پەیوەندیدا بن بۆ ئەم مەبەستە، تا سەرجەم پێداویستیە دارایی وقانونیەکان تەواوبکرێن و لەسەر ئاستی ناوخۆی هەرێمیش، وەزارەتی دارایی وئابووری بەردەوام بێت لە هەنگاوەکانی ئامادەسازیی ڕێکخستنەوەی کەرتی خانەنشینی لە چوارچێوەی یاسای خانەنشینی یەکگرتووی فیدراڵیی ژمارە 9 ی ساڵی 2014 تا دواتر ڕێکەوتنی پێویستی لەسەر بکرێت لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ.
پاشان گفتوگۆ لەبارەی بابەتی مووچەی مانگی شەشی مووچەخۆرانی هەرێم و مووچەی مانگی پێنج و شەشی پێشمەرگە و ئاسایش و دوا پێشهاتی وردبینی و پێداچوونەوەی لیستی مووچەی هێزەکانی پێشمەرگە لەلایەن تیمی هاوبەشی هەردوو دیوانی چاودێری دارایی هەرێم و حکومەتی فیدراڵ کرا. ئەنجومەنی وەزیران جەختی کردەوە کە پێویستە وەزارەتەکان بەردەوام بن لە ناردنی لیستی مووچە و تەرازووی پێداچونەوەی مانگانە لە 10 ڕۆژی یەکەمی هەموو مانگێک تاکوو هیچ بیانوویەک نەمێنێت کە ببێتە هۆی دواخستنی مووچەی مانگانەی مووچەخۆران و دووپاتیشی کردەوە کە بەردەوام بن لە ئاسانکاریی بۆ تیمی هاوبەشی دیوانی چاودێریی دارایی.
هەر لە کۆبوونەوەکەدا سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران بە ناوی ئەنجومەنی وەزیرانەوە ، پێشوازیی لە ڕوونکردنەوەی سەرۆکی دادگای فیدراڵی كرد تایبەت بەوەی پرۆسەی بەبانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان لە بانکی حکوومەتیی و هەموو ئەو بانکانەش کە لەلایەن بانکی ناوەندیی عێراق ڕێگەپێدراون و لە هەرێم کار دەکەن لە چوارچێوەی پرۆژەی (هەژماری من) لە هەرێمی کوردستان لەژێر چاودێریی و ڕێنمایی بانکی ناوەندی پرۆسەی بەبانکیکردنی پێدانی مووچەی هەرێم جێبەجێ دەکەن. بەم شێوەیەش مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستانیش، هاوشێوەی مووچەخۆرانی ناوچەکانی دیکەی عێراق، ئازادن لە بەبانکیکردنی مووچەکانیان لە بانکە حکوومەتی و تایبەتەکان کە لەلایەن بانکی ناوەندیی عێراقەوە ڕێگەپێدراو بن .
ئەنجومەنی وەزیران داوا لە مووچەخۆران دەکات ئەوانەی تا ئێستا پرۆسەی بەبانکیکردنیان لە چوارچێوەی پرۆژەی (هەژماری من) تەواو نەکردووە، لە نزیکترین کاتدا، خۆیان تۆمار بکەن بۆ ئەوەی تاکۆتایی ئەمساڵ وەک بڕیارە، تەواوی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان تۆمار بکرێن.