ئەمڕۆ ١٨ ساڵ بەسەر لەسێدارەدانی سەدام حسێندا تێپەڕی
01:39 - 30/12/2024
زەمەن:-
ئەمڕۆ ١٨ ساڵ بەسەر لەسێدارەدانی سەدام حسێندا تێپەڕی، ئەو سەرۆکە دیکتاتۆرەی ماوەی ١٢ ساڵ حوکمی عێراقی کرد.
سەدام حسێن مەجید، چوارەم سەرۆککۆماری عێراق و ئەو دیکتاتۆرەی لەپاڵ چەندین سەرۆکی دیکتاتۆری دیکەدا چەندین تاوانی دژ بە کورد ئەنجامدا، کە ئێستاش دوای زیاتر لە ٣٣ ساڵ لە رووخانی رژێمە دیکتاتۆرەکەی لە کوردستان و ٢١ ساڵ لە عیراق، هێشتا کاریگەریی تاوان و کارەکانی لەسەر خاکی هەرێمی کوردستان و دەروونی ماڵ بە ماڵ و تاک بە تاکی ئەو کەسانەدا ماوە کە ئەگەر بۆ ساتێکیش بێت ماوەی حوکمی ئەویان بینیوە.
سەدام حسێن لە ٢٨ی نیسانی ساڵی ١٩٣٧ لە گوندی عۆجە'ی سەر بە تكریت لەدایك بووە، خانەوادەكەی سەرقاڵی كشتوكاڵ و ئاژەڵداری بوون و سێ زڕبرای هەبووە بەناوەكانی بەرزان و وەتبان و سەبعاوی، هەرسێ براکەی لەسەردەمی دەسەڵاتی سەدامدا پۆستی باڵایان هەبووە.
سەدام ساڵی ١٩٥٧ پەیوەندی بە ریزەكانی حزبی بەعسەوە كردووە و لە ٧ی تشرینی یەكەمی ساڵی ١٩٥٩دا بەشداری لە پیلانی تیرۆركردنی عەبدولكەریم قاسمدا کردووە، بەڵام پیلانەكە شكستی هێنا و سەدامیش بە سوكی بریندار بوو و دواتر بەرەو سوریا هەڵهات.
لە ساڵی ١٩٦٣ لەگەڵ ساجیدەی كچی خاڵی هاوسەرگیری دەكات، هەر لەو ساڵەشدا بەعسییەكان كودەتا بەسەر عەبدولكەریم قاسمدا دەكەن و دەسەڵات دەگرنە دەست، ئەحمەد حەسەن بەكریش، دەبێتە سەرۆك وەزیران و عەبدولسەلام عارفیش دەبێتە یەكەم سەرۆك كۆماری عیراق، عەبدولسەلام عارف سەرەڕای ئەوەی یەکەم سەرۆک کۆمارە، بەڵام دووەم سەرۆکی عیراقە لەدوای سیستمی پاشایەتییەوە، چونکە بەر لەو عەبدولەکریم عارف کە پۆستی سەرۆکوەزیرانی عێراقی هەبوو، لەدوای سیستمی پاشایەتییەوە یەکەم سەرۆکی عیراق بوو.
دوای ئەوەی لە ١٣ی نیسانی ساڵی ١٩٦٦ بەهۆی كەوتنەخوارەوەی فڕۆكەكەی، عەبدولسەلام عارف گیانی لەدەست دا، عەبدولڕەحمان عارفی برای بووە سەرۆككۆمار، بەڵام دوو ساڵ دواتر و لە ١٧ی تەمموزی ساڵی ١٩٦٨ جارێكی تر بەعسییەكان بە كودەتا عەبدولڕەحمان عارفیان لەسەر كار لابرد و سەدامیش یەكێك بوو لە بەشداربووانی ئەو كودەتایە، کە دوای کودەتاکە ئەحمەد حەسەن بەكر بووە سەرۆکكۆمار و سەدامیش بووە لێپرسراوی ئاسایشی نەتەوەیی، دواتریش لە ساڵی ١٩٦٩دا بووە جێگری سەرۆکكۆمار.