پایەکانی دەوڵەت
1/26/2021 9:26:00 PM
بابەكر دڕەیی
وانەکانی گردەکە..
وانەی شەشەم:
(1)
پایەکانی دەوڵەت
گەلان بە بایەخ و سەرنجێکی زۆرەوە
دەڕواننە کۆمەڵێک تێکست و دیکۆمنت کە هەر یەکەیان لە ئاستی ناوخۆیی یان جیهانیدا
کاریگەری قوڵ و کاربڕیان هەبوە.
هەنێ لەو تێکستانە لە مەودایەکی
دورودرێژدا بونەتە بناغە بۆ هاریکاری دەستەجەمعی ملیۆنان مرۆڤ لە ئاستی فراوانی
ناوخۆیی و جیهانیدا، و ئیلهامدەری جۆرێک لە مۆراڵ و دیدی نوێ بون بۆ جیهان...
مرۆڤی ئێستا، چ وەک ئەندامێک لە
دنیای ئاژەڵان و چ وەک بونەوەرێکی عاقڵمەند و هەڵگری بەهاکان، بەرهەمی ئەو جۆرە
تێکست و باوەڕانەیە کە توخمی مرۆیان بەرەو مانەوەو شارستانیەت و گەشەسەندن بردوە.
یاساکانی حامۆرابی( بابلی کۆن 1792
پ ز)
یاساو بریارەکانی کۆرشی مەزن( ئیران
550 پ ز)
ماگنا کارتا ی بریتانیا 1215
بەیاننامەی سەربەخۆیی ئەمریکا 1776
مانیفێستی مافەکانی مرۆڤ و هاوڵاتی
(فەرەنسا 1789)
هتد...
سەلمێنەری ئەو راستیەن کە لە قۆناغە
جیاوازەکانی مێژودا و بە پێی بارودۆخ و هەڵکەوتەی گەلان و جوگرافیاکان، کەسایەتیە کاریگەرەکان
توانیوایانە لە ڕێگەی تێکست یان پەیامێک کە ژیانی کۆمەڵ لە شوێنکاتێکی دیاریکراو
یان پێشبینیکراودا رێکدەخات، ڕۆڵی مەزن و قوڵ و وەرچەرخێنەر وازی بکەن.
بەشێک لە رابەرانی کوردیش لەسەدەی
بیستەمدا، هەرکامیان لە شوێنی خۆیدا، کاریگەری قوڵیان لەسەر دۆخی سیاسی و
کۆمەڵایەتی گەل جێهێشتوە و، بە گشتی لە پێناوی دەوڵەت و سەربەخۆیی یاخود برەودان
بە گیانی سەربەخۆیی کوردستان درێغیان نەکردوە.
هەرکام لەو رابەرانە هەولیانداوە لە
ئاستی تواناو تێگەیشتنی خۆیاندا، ئەوەی بە قازانجی گەلی کوردە ئەنجامی بدەن و کۆی
ئەو سەرکردانەش باجی قورسیان ( لە بابەتی ئیعدام، نەفیکردن، زیندانی، پیلانگێڕان، شەڕ و
کۆمەڵکوژی) لە پێناوی باوەڕو گەلەکەیان داوە.
ڕۆڵی نەوشیروان مستەفا وەک
سەرکردەیەکی جیاواز و خەباتکار بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی کوردستان، جیاوازیەکی
بنچینەیی لەگەل سەرکردەکانی پێشخۆی هەیە کە ئەویش بواری تیۆراندن و تێفکرینە.
نەوشیروان مستەفا، جیاواز لە کۆی
سەرکردەکانی کورد ( بێگومان جگە لە ئۆجئالان) تاقە کەسە لە ناو ڕابەرە سیاسیەکاندا
کە بایەخێکی وردو قوڵی بە مەسەلەی تێفکرین و کاری تیۆری و پێشبینیکردن و
خوێندنەوەی داهاتو داوە.
خوێنەرانی کتێب و نوسراوە مێژویی و
سیاسیەکانی ئەو، ئەگەر راستەوخۆش روبەرووی جۆرێک لە کاری تێۆری و خوێندنەوەی
داهاتو نەبوبنەوە، ئەوا ناراستەوخۆ پێیان وتراوە کە فڵان روداوی نەخوازراو بۆیە
ڕویداوە چونکە چەوتیەک لە فڵان جومگەی بڕیاردا هەبوە... سەرەنجام پەیوەندیە هۆکار
- ئەنجام ی بە ساغی خراوەتە بەرچاو.
پەیامی نەورۆزی نەوشیروان مستەفا بۆ
ساڵی 2012 یەکێکە لەو تێکست و بەڵگەنامە سیاسییانەی کە دەشێ لە ئاستی کوردستانی
گەورەدا
خوێندنەوەی بۆ بکرێ و وەک یەکێک لە
دیکۆمێنتە هەرە بەنرخەکانی گەلی کورد لە سەدەی 21دا لێبکۆڵرێتەوە و، زەرەبینی
سیاسەتمەداران و توێژەرانی زانکۆکانی بخرێتەسەر.
بێگومان تا ئەم چرکەیەش هیچ
ئاماژەیەک لە ئارادا نیە کە دەریبخات دەستەبژێری دەسەڵاتی هەرێمی کوردستان بایەخ
بەو تێکستە ئەدات، یاخود بە چاوێکی لێحالیبونی جدیەوە خوێندنەوەی بۆ دەکات و ڕێزی
دەگرێ، بەڵام ئەو ڕاستیە تاڵە، سەرباری کاریگەریە ڕوخێنەرو کارەساتبارەکانی، بەو
مانایە نیە کە تێکستی ناوبراو شایستەی باسکردنەوەو جەختلێکردنەوە و بیرهێنانەوەو
خستنەوەبەرچاو نیە.
لە .
(2)
سالی 2012 کۆبونەوەیەکی هەفتانەی هاوبەشی
دەزگا میدیاییەکانی کۆمپانیای وشەو بزوتنەوەی گۆڕان و وتەبێژی بزوتنەوەی گۆڕان و
چەن شارەزا و میدیاکاری تر لە بینای یەکەمی گردەکە( شوێنی ئێستای کتێبخانەی وشە)
ڕێکدەخرا.
لەم کۆبونەوەیەدا سەرجەم بابەتە
سیاسی و میدیاییەکان دەخرانە بەرباس و پێشنیارە پەسنکراوەکان دەکرانە بڕیار و
ئەوەی پێویست بوایە دەخرایە بەردەم کاک نەوشیروان مستەفا.
ئەم کۆبونەوەیە لەسەر ئاستی
لێپرسراوی یەکەمی دەزگاکانی KNN /، سایتی سبەی، رادیۆی گۆران، وتەبێژ.. دەبەسترا و ئیدارەی
کۆبونەوەش بە حوکمی ئەوەی بەرێوەبەری گشتی کۆمپانیای وشە بوم خرابوە سەر شانی من.
ڕۆژی 19ی ئازاری 2012 کۆبونەوەیەکی
قەرەبالغ لە شوێنی ناوبراو گرێدرا.
لە کۆبونەوەکەدا جگە لە زۆر سەرباسی
تر، هاوڕێیەک پێشنیاری کرد کە پێویستە داوابکەین کاک نەوشیروان لەم نەورۆزەدا
پەیامێکی هەبێت لەبەر دو هۆکار:
یەکەم: کاک مەسعود بارزانی بریاری داوە
پەیام بڵاوبکاتەوە و گوایە بەڵێنی گۆڕانکاری گەورەش لە پەیامەکەیدا هەیە،
دوەم: پێویستە کەسی یەکەمی گۆڕان لەم بۆنە
گرنگەدا جەماوەر بدوێنێ و جۆرێک لە تەماس و گەرموگوری دروست بکات.
کۆبونەوە کۆتایی هات و بە گشتی دوای
کۆبونەوە ئێمە ( من یان دکتۆر شاهۆ) سەردانی کاک مان دەکرد.
نزیکی نیوەڕۆ سەردانی ژووری کاک عمر
سەید عەلی م کرد بۆ بینینی کاک نەوشیروان چونکە کاک زۆربەی کات لە ژووری کاک عمر
دائەنیشت و خەڵکی ئەبینی.
کاک پرسی: دەنگوباستان چیە؟
وتم: زۆر باشە.. هەمو شت باشە و کۆبونەوەکانمان
باش بەرێوە دەچێت..بەلام پێشنیارێکمان هەیە بۆ جەنابت.
سەیری کردم بێئەوەی قسەبکات.
وتم : پێشنیارەکەمان ئەوەیە کە تۆ
لەم نەورۆزەدا پەیامێک بڵاوبکەیتەوە بۆ خەڵک..
ئنجا وردەکاری کۆبونەوەکە و چۆنیەتی
باسەکانم گێڕایەوە و هۆکاری پێشنیارەکەم باسکرد.
کاک نەوشیروان سروشتی وابو گەر
بابەتێکی لا گرنگ بوایە گفتوگۆی لەسەردەکرد و گۆشە جیاوازەکانی مەسەلەکەی
ئەوروژاند... گەرنا هەرگیز کاتی خۆی بە شتی بێبایەخ و لابەلاوە سەرقال نەدەکرد و
بە نوکتە یان قسەیەکی خۆش یان بەسەرهاتێک، و بەڕێزەوە بابەتەکەی ئەگۆڕی.
بە حاڵەتی ناڕازیبون و جۆرێک لە
تەوسەوە وتی: کاک بابکر تۆ زۆر لە بریتانیا ژیاوی، ئایا لەوێ سەرۆک حزبەکان لە
بۆنەو شتا پەیام بڵاودەکەنەوە؟
بێگومان من بەو پرسیارە شۆک بوم
چونکە وا هەستم کرد کاک بەو پرسیارە پێشنیارەکەمان ڕەتدەکاتەوە و گفتوگۆکە دائەخات.
وتم: نەخێر.. نەمبیستوە. بەلام
ئەزانم بۆ هەندێ بۆنە سەرەک وەزیران قسەدەکات... هەروەها لە یادی گیانبەختکردوانی
جەنگی دوەمی جیهانیدا گوڵێک لە یەخە ئەدەن.
وتی: نا.. . نەریتێکی خراپە...با ئێمەش
نەیکەینە نەریت کە سەرکردە ببێتە خوا و ئیتر هەمیشە پەیامی هەبێ.. پێموانیە لە
وڵاتە پێسکەوتوەکانا شتی وا هەبێ.
گفتوگۆکەمان دوای چەن خولەکێک بە هاتنی
کەسێک بۆ ژوورەکە و رەتکردنەوەی تەقریبی پێشنیارەکەم و ناڕازیبونی من کۆتایی هات.
بەدەستی بەتاڵ و دڵی شکاو هاتمە
دەرەوە.
دواتر دکتۆر شاهۆ سەعید وەک وتەبێژی
بزوتنەوەی گۆڕان سەردانی کردبو.
گەرامەوە ماڵ و لای خۆم بابەتی
پەیام ی نەورۆزی م بە قفڵدراو هەژمارد.
کاتژمێرێک دوای نانی شێوان دکتۆر
شاهۆ تەلفۆنی کرد و وەک بڵێی مژدەیەکی پێبێ وتی : دوای تۆ سەردانی کاک نەوشیروانم
کرد... کاک ڕازیبو پەیامی هەبێ بۆ نەورۆز..
وتم : زۆر باشە دکتۆر سپاس.. چیتر..
وتی : داوای کرد سبەی کاتژمێر هەشتی
بەیانی من و تۆ و ئارام شێخ محمەد و دکتۆر زانا رەوف لە ماڵی خۆیان ئامادەبین.....
هەرکەس بە پێشنیارو بۆچۆنەکانیەوە.
***************
پێش کاتژمێر هەشت ی بەیانی ڕۆژی 20ی
مارتی 2012 هەرچوارمان:
دکتۆر شاهۆ سەعید ( وتەبێژی
بزوتنەوەی گۆڕان)
دکتۆر زانا رەوف ( لێپرسراوی مەکۆی
سلێمانی)
ئارام شێخ محەمەد ( لێپرسراوی ژووری
هەڵبژاردن)
بابەکر دڕەیی( بەڕێوەبەری ڕێپێدراوی
کۆمپانیای وشە)
لە ماڵی کاک نەوشیروان، لە ژووری
تەنیشت کتێبخانە، لە بەرامبەر خۆیدا ئامادەبوین و لە کاتێکا هەرچوارمان چاوەڕێی دەسپێک
بوین ( وەک بیرم بێ) دکتۆر شاهۆ دەستی پێکردو کاک گوێی گرت...
ئنجا بەڕیز هەرکەسە ڕای خۆی سەبارەت
بە چۆنیەتی و ناوەرۆکی پەیامێک وت کە پێشنیاربو خۆی دایڕێژێت و بە جەماوەری
بگەیەنێ.
من کەسی یەکەم بوم لە ریزی
بەرامبەری کاک.
دەستم پێکرد و دوای وتنی کۆمەلێ
سەرنج ئەوەم بۆ زیادکرد کە پێویستە بە وردی و تەفسیل مەسەلەی دەولەت و
پێویستیەکانی لە پەیامەکەدا بوترێ...
کاک قسەکانی پێخۆش نەبو.
وتی: من ڕام زۆر جیاوازە لەگەڵ تۆ.. زەرور نیە پەیامی
ئێمە تەفسیل و ممل بێ.. پێویستە بە کورتی ئەوەی دەمانەوێ بیڵێین.
بەداخەوە ئیتر من بیرەوەری ترم
سەبارەت بەو کۆبونەوە گرنگە نیە و هێندەم بیرماوە کە دکتۆر زاناو کاک ئارام زۆر
پێوە رۆیشن.. دکتۆر شاهۆ زۆرتر یادداشتی ئەنوسی و هیوادارم ئەو بەرێزانەش کە ناوم
هێناون چیان لەم بارەوە یاخود سەبارەت بە کاک نەوشیروان لایە بیگەیەننە خەڵک.
دوای کاژێرێک زیاتر گەڕاینەوە
گردەکە.
ئێوارەی نەورۆز سەرجەم کۆمەلانی
خەڵکی کوردستان لەگەل پەیامێکدا ئاشنابون کە بە بروای من لە مێژووی ئێمەدا نمونەی
نیەو دوبارە نابێتەوە.
وشەکانی ئەو پەیامە،
داڕشتنەکەی،
ڕیزبەندی بابەتەکانی،
ناوەرۆکی سیاسی و فکری،
دنیابینی بۆ هەنوکەو ئایندە،
پێشنیارەکانی بۆ چۆنیەتی جولان و
کردەی سیاسی،
مامەڵەی لەگەل مێژووی کوردو گەلان،
بەرچاورونی ستراتیژی...
سەرجەمیان داهێنەرانەو تازە بون.
کاریگەری پەیامی نەورۆزی نەوشیروان
مستەفا بۆ ساڵی 2012 تەنها بەو ساڵەوە ناوەستێ، بەڵکو تا ئەوکاتەی گەلی کورد و
دەستەبژێرە سیاسیەکەی بە ڕاستی خەونی دامەزراندنی دەولەتیان هەبێت، درێژدەبێتەوە و
دەبێتە بنەمایەکی فکری و سیاسی و مۆراڵی بۆ تێفکرین و پراکتیکی سیاسی.
سڵاو لە گیانی ئەو مرۆڤە دەگمەنەی
زو جێی هێشتین.
سڵاو لە نەوشیروان مستەفا....
تێبینی:
لێرەدا لینکی پەیامە مێژوییەکەی نەورۆزی 2012 ی کاک بە ڤیدیۆ دانراوە تکایە بیبینن