((مێژوو خۆی دووبارە دەكاتەوە))
11/13/2021 12:29:00 PM
ئەحمەد هەورامی
مێژووی ڕابردووی گەلی كوردستان سەلماندی كە حیزبە دەسەڵات دارەكانی بزووتنەوەی كوردایەتی بەناوی شەرعیەتی شۆڕشگێڕی لە شاخ و شەرعیەتی دەسەڵات لە شار بەرپرسن لە هەموو ئەو كارەساتانەی بەسەر گەلی كوردا هاتووە لە باشووری كوردستاندا، هەر لە ڕاپێچ كردنی ڕۆڵەكانی گەل بۆ بەرەكانی جەنگ لەپێناو بەرژەوەندی حیزبایەتی و دەوڵەتانی ناوچەكە بەناوی داكۆكی لە خاك و مافەكانی گەلی كوردا.
ڕوودانی مەرگەساتی كوشندەی كیمیا باران و ئەنفال كە تەنها فاشستەكانی بغداد خوڵقێنەری نەبوون و وێران كردنی هەزارەها گوند و باخ و كانیاو و ڕاگواستنی سەدەها خێزان بۆ ئۆردۆگا زۆرە ملێكان و تاڵان كردنی سەروەت و سامانی خەڵكی كوردستان. بەشێكی ئەم كارەساتانە لە ئەستۆی ئەو جاش و نۆكەرانەی ڕژێمی فاشست بوون كە ڕێنمایی و پێشڕەوی سوپای داگیركەریان كرد بۆ سەر گوند و شارۆچكەكانی كوردستان و بنكەكانی پێشمەرگە.
لەلایەكی ترەوە گرتن و بێسەرو شوێن كردنی چەندەها تێكۆشەری بەشەكانی تری كوردستان و ڕادەست كردنەوەیان بە وڵاتانی داگیركەر و لەسێدارەدانیان و كردنی كوردستان بە مەیدانی تەراتێنی سیخوڕەكانی ووڵاتانی بێگانە، نیشانەی بینینی ڕۆڵی هێزی لۆكاڵییە بۆ خزمەتی دووژمنانی گەلی كوردستان.
هەڵگیرسانی شەڕی ناوخۆ لەنێوان پارتی و یەكێتیدا بۆ دەستكەوت و پێگەی دەسەڵات و دابەشكردنی هەرێمی كوردستان بوو، كە بووە هۆی شەهید بوونی سەدان پێشمەرگە و دەربەدەر كردنی چەندەها خێزان و تاڵان كردن و داگیر كردنی ماڵ و سامانیان و هێنانی سوپای بێگانە بۆسەر خاكی كوردستان ئەمانە مێژووی پڕ شانازی دەسەڵاتدارانی ئەم بەشەی كوردستان بوو!
حكومەتی هەرێمی كوردستان دوای (30) ساڵ حكومڕانی سەلماندی كە تەنها نوێنەری حیزبە دەسەڵات دارەكانن بۆ چەسپاندنی دەسەڵاتێكی بیرۆكراتی لەپێناو پێگەی سیاسی و دەستكەوت و پۆست و پایە بوو كە وڵاتیان بەرەو قەیرانی سیاسی و دارایی و ئابووری بردووە بەڕادەیەك دام و دەزگا شەرعییەكان (پەرلەمان) و یاساییەكانیان پەكخستووە و سەروەت و سامانی ئەم ووڵاتەیان زەوت كردووە و بارودۆخێكی مەترسیداریان بۆ كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان خوڵقاندووە لە هەژاری و بێكاری و نەخۆشی و نەبوونی خزمەتگوزاری تا بڕانی قوتی مووچەخۆران بە پاشەكەوتی زۆرەملێی كە باری ژیانی مامۆستایان و فەرمانبەران و خانەنشینان و زیندانیانی سیاسی و كەسوكاری شەهیدان و ئەنفال و كەم ئەندامان و چین و توێژەكانی تری خستۆتە بەردەم مەترسییەوە و كاری كردۆتە سەر سێكتەرەكانی ژیانیان.
ئەم بارودۆخە سەختەی ئێستای هەرێمی كوردستان بەرهەمی قەیرانەكانی ئەم دەسەڵاتەیە كە ڕەگیان داكوتاوە و تەنگیان بە خەڵكی هەڵچنیووە.
لەكاتێكدا حكومەت بێباكە و خەمساردە لە چارەسەر كردنیان، ئەمەش زەنگێكی مەترسیدارە بۆ دەسەڵات چونكە خەڵكانێك هەن ماوەیەكی زۆرە ئەوەیان لەناخی خۆیان پەنگیان خواردۆتەوە ئەمڕۆ بۆ ڕەخساندنی دەرفەتێك دەگەڕێ بۆ دەربڕینی. هاتنە سەرشەقامی كۆمەڵانی خەڵكی ناڕازی لە شار و شارۆچكەكانی كوردستاندا خەباتێكی ڕەوایە لەپێناو بەدەست هێنانی مافە زەوت كراوەكانیان، خۆپیشاندان شەڕی مووچە و بژێوی ژیان و داهاتی میللەتە. شەڕی دژی گەندەڵی ئەو دنیا ناشرینەیە كە سەركردە مافیاكان لە مێژووی دوور و نزیكدا بنیاتیان ناوە، دەسەڵاتی موزایەدە پیشەی جارانیەتی ئاستەنگ بخاتە بەردەم داخوازییەكانی جەماوەر بە وەعدی درۆ، وا ئەمڕۆ دەبینین ڕەوی كۆچبەران لەسەر سنووری وڵاتان لەناو دەریاكاندا بە چەند تراژیدیایەكی مەترسیداردا تێدەپەڕێت و حكومەتیش بێباكە.
(گەلی كورد ڕاپەڕینی نەكرد بۆ دەسەڵاتێكی چەتە و برسی كردنی میللەت)
دوای ڕاپەڕینی گەلی كوردستان ڕژێمی بەعس دام و دەزگاكانی لە هەرێمی كوردستاندا كێشایەوە و موچەی مامۆستایان و فەرمانبەرانی بڕی، ئەویش بۆ داڕمانی ئەو كیانە كوردییە بوو كە لە هەرێمی كوردستاندا دامەزرابوو. بەڵام مامۆستایان بۆ تەحەدای ئەو بڕیارەی ڕژێمی بەعس دروشمی (سەری بەرزمان بۆ موچە نەوی ناكەین) بەرز كردەوە، ئەو ئەركەیان خستە ئەستۆی خۆیان بەبێ موچە و برسێتی قوتابخانەكانیان چۆڵ نەكرد و نەیانهێشت قوتابیان لەخوێندن دابڕێن، بۆ سەركەوتنی ئەو هەڵوێستە مەردانەیان چوونە ژێر باری سەختی ژیان و بۆ بژێوی خۆیان و خێزانیان دەرگا و پەنجەرەی خانووەكانیان دەرهێنا و لەسەر شەقامەكان كەلو پەلی ناوماڵ‌و جگەرەیان دەفرۆشت بۆ دابین كردنی بژێوی ژیانیان بەم شێوەیە مامۆستایان و فەرمانبەران بەرەنگاری پلانەكەی ڕژێمی بەعس بوونەوە و ئەركی سەرشانیان بەجێ هێنا لەپێناو خزمەت كردنی گەلەكەیان لەگەڵ ئەوەشدا دەسەڵاتی كوردی بڕیاری پێدانی موچەی دا بە مامۆستایان و فەرمانبەران بەڵام تا ئێستاش دوو مووچەیان لای ئەو دەسەڵاتە پاشەكەوت كراوە.
ئەو كاتەی سەرانی حیزبە كوردییەكان شۆڕشگێڕی و نیشتمان پەروەریان بە خەڵكی كوردستان دەفرۆشت بەناوی (حكومەتەكەمان ساوایە!) وا ئەمڕۆ حكومەتی قەیرانەكان بەناوی بڕینی بودجە لەلایەن حكومەتی ناوەند و نەبوونی پارەی پێویست بۆ مووچە سیستمی پاشەكەوتی ئیجباریان بەسەر مووچە خۆرانی هەرێمی كوردستاندا سەپاند، لەكاتێكدا پارەی فرۆشتنی نەوت و دەرامەتی خاڵە سنووریەكان و ناوخۆی هەرێم زۆر زیاترە لەوەی كە مووچەی مامۆستایان و فەرمانبەران و چین و توێژەكانی تر بەتەواوی بدرێت. بەڵام ئێستا حكومەت (5) مووچەی تەواو و (24) پاشەكەوتی مووچەی مامۆستایان و فەرمانبەران و (20) مووچەی تەواوی خانەنشینانی پاشەكەوت كردووە كە پارەكەی دەكاتە نزیكەی (10) ملیار دۆلار.
ئەمڕۆ خۆپیشاندەران متمانەیان بە حكومەت نەماوە دارای مووچەی شایستەی خۆیان دەكەن خەڵكی برسی و گیرفان بەتاڵ و ماف خوراو تووڕەیە لە دەسەڵاتی چەتەكان (كلیبتۆ كراسی) كە هیچ كاتێك بەدەم داخوازیەكانی هاوڵاتیانەوە نەهاتووە.
خۆپیشاندانەكانی ئێستا جیاوازە لە خۆپیشاندانەكانی ڕابردوو بەوەی خەڵك نائومێدە بەم دەسەڵاتە نادیموكراسییە، یاخیبوون لەم دەسەڵات و دەموو چاوانە گەیشتۆتە لووتكە. خۆپیشاندەران بۆ سەندنی مافی خۆیان ڕۆژانە لەسەر شەقامن.
بەردەوام ستەمكاران لە خۆپیشاندەران و هاواری شەقام تۆقیون، خۆپیشاندانی ئەمجارەی مامۆستایان و فەرمانبەرانی تەندروستی و چین و توێژەكانی تر لەپێناو بەدی هێنانی دادپەروەری و ئازادی و بژێوی ژیانێكی شەرەفمەندانەیە. كە لەلایەن باندەكانی دەسەڵاتی سەركوتكەرەوە بەرەنگاری دەكرێن بەهەمان شێوازی دەسەڵاتە خوێنڕێژەكانی ڕابردووی عێراق و ناوچەكە.
دوای كودەتا خوێناوییەكەی بەعسیەكان لە شەباتی /1963دا كە سەدەها نیشتمان پەروەر و تێكۆشەری عێراقییان ڕاپێچی زیندانەكانی فاشیەكان كرد لەلایەن پاسەوانانی نەتەوایەتی (حەرەس قەومییەكان) بەهەموو شێوازێكی دڕندانە ئەشكەنجە و ئازار دەدران، لەناویاندا مامۆستای تێكۆشەر (یەحیا قاف) یەكێك بوو لەوانەی كە جەندرمەكانی حەرەس قەومی ئەشكەنجەیان دا ئەویش پێی ووتن مامۆستا ئێوەی فێر نەكردووە كە ئازاری خەڵك بدەن، بەڵكو فێری كردن كە چۆن ڕێز لە ئینسان بگرن و پارێزگاری شكۆ‌و كەرامەتی بكەن. بەڵام بەداخەوە سەرانی ئەم دەسەڵاتە فاشیە بەلاڕێیدا بردوون و فێری ڕەوشتی دژی ئینسانی كردوون.
كاتێك (عودەی كوڕی سەرۆكی بەعسی فاشست) بیوویستایە ئازار و ئەشكەنجەی نەیارانی بدات شەقاوە و سەگەكانی تێ بەردەدان.
لە خۆپیشاندانەكانی بەهاری عەرەبی لە میسردا (بەڵتەچییەكانی حوسنی موبارەك) بە سوارەی ئەسپەكانیان تەقەیان لە خۆپیشاندەران دەكرد.
وا ئەمڕۆ خۆپیشاندەران لە مامۆستایان و فەرمانبەران و چین و توێژەكانی تر لە شار و شارۆچكەكانی كوردستان ڕژاونەتە سەر شەقامەكان لەپێناو مافەكانیان لە دامەزراندن و گەڕانەوەی مووچە شایستەكانیان و ئازاد كردنی چالاكوان و ڕۆژنامەنووس بەشێوەیەكی مەدەنی و هێمنانە. كەس ناتوانێ بەری شەپۆلی ناڕەزایەتییەكان بگرێت و ناڕەزایەتییەكان لە سنوورێكدا قەتیس نەمان. ناكرێ لەبری ئەوەی خۆپیشاندەران داوای مافی خۆیان بكەن و بە ئازادانە دەنگی خۆیان هەڵبڕن بەڵام وەڵامیان پەلاماردانی بەڵتەچییەكانی حیزب بێت بۆ سەریان.
بەڵام وەڵامی دەسەڵاتی مافیاكان بۆ داخوازییەكانی خۆپیشاندەران پەلاماری بەڵتەچییەكانی حیزب بوو بۆسەر مامۆستایان و پزیشك و پەرلەمانتار و ڕۆژنامەنووس و هاوڵاتیان و لێدانیان بە شەق و زللە و بردنی مۆبایل و ئامێرەكانی ڕاگەیاندن و دەستگیر كردن و سزادانی ژمارەیەك لە خۆپیشاندەران بوو ئەم كارەی شەقاوەكانی ئاسایش نیشانەی بێحورمەتی كردنە بە قودسیەتی ئینسان و قەڵەم و پیرۆزی پەڕاو‌و شكۆی مرۆڤە. وەڵام بۆ ئەو شەلاتییەی مەیدان كە شەقی لە مامۆستا خۆپیشاندەرە بەڕێزەكە دا ئەم هۆنراوەی شاعیری گەورەی عەرەب (احمد شوقی)یە:
((قم للمعلم وفە تبجیلا ..... كاد المعلم ان یكون رسولا))
واتە ڕێز لە مامۆستا بگرە، مامۆستا لە ڕادەی پەیامبەردایە ئەو شەقەی بەڵتەچییەكەی هەولێر بێڕێزیە لە كەرامەتی ئینسان و دەكەوێتە بەر لەعنەتی گەل و مێژوو.
سەرئەنجام چارەنووسی بەڵتەچییەكانی حیزب و سەرانیان هەمان چارەنووسی (حەرەس قەومی و عودەی و حوسنی موبارەكە) كە چوونە لاپەڕی ڕەشی مێژووەوە.
لەهەمان كاتدا سەرۆكی وەزیرانی حكومەت لەبری ئەوەی سزای پەلاماردەرانی خۆپیشاندانەكە بدات و مژدەی بەجێهێنانی داخوازیەكانی خۆپیشاندەران ڕابگەیەنێت كەچی تاوانباریان دەكات بە هەڵگرتنی چەقۆ و دەمانچە و هەڕەشەی بەكارهێنانی هەمان شێوەیان لێدەكات. بەڵام چەكی مامۆستا تەنها پێنووسە كەواتە ڕاستە پێنووس (قەڵەم) مەترسی ترین چەكە بەرامبەر جاهیل و نەخوێندەوار.
گەلێك لەسەر دەریای نەوت بژی دەبێت بە بەختەوەری ژیان بگوزەرێنێت، بەڵام بەپێچەوانەوە لەم وڵاتەی ئێمەدا تەنها مافیاكانی نەوت سوودمەندن لەو سامانە و خەڵكەكەی لە شێبەریدا ژیانێكی كولەمەرگی بەسەردەبەن.
لە كۆتایی ساڵی (1974)دا یەكێتی مامۆستایانی كوردستان لە شاخ گۆڤاری (دەنگی مامۆستای) دەرئەكرد، لە كۆتا ژمارەی گۆڤارەكەدا لەپشت بەرگەكەی وێنەی منداڵێك كێشرابوو لەسەر بیرێك پاروێك نانی بەدەستەوە بوو، لەژێر وێنەكە نووسرابوو (ئەم منداڵە كوردە لەسەر بیرە نەوتەكەی بابا گوڕ گوڕ لەدایك بووە و خەریكە لەبرسانا بمرێت) ئەو كاتە بیرە نەوتەكانی كەركوك لەژێر دەسەڵاتی ڕژێمی بەعسدا بوون، لەكاتێكدا شەڕی داعش دەستی پێكرد سوپای عێراق پاشەكشەی لە بیرە نەوتەكانی (بای حەسەن و هاڤانا و بابا گوڕگوڕ و جەمبورو) بیرەكانی تری ناوچەی كەركوك كرد، ئەمانە كەوتنە دەست حیزبە دەسەڵاتدارەكانی كوردستان خەڵكی كوردستان خێری لێ نەدی بەرهەمەكەی چووە دەمی حوتەكانی مافیاكانی نەوتەوە، نەك تەنها منداڵەكەی سەر بیرە نەوتەكەی بابا گوڕگوڕ خەریكبوو لە برسانا بمرێت وا هاوڵاتیانی كەركوك و دەوروبەری چاوەڕوانی هەمان چارەنووس دەكەن و هیچ سودێكیان لەو نەوتە نەدیوو بووە نەگبەتی بۆیان و تووشی كارەساتی (16ی ئۆكتۆبەری) كردن و ئەو خاكەش كە بیرە نەوتەكانی لەسەر بوون لەدەستیاندا، لەگەڵ ئەوەشدا هەزارەها هاوڵاتیان ئاوارە بوون ماڵیان وێران كراو ئێستاش بە ئاواتەوەن ئاشتی و ئارامی بگەڕێتەوە شارەكەیان و ژیانێكی ئاسوودە بەسەربەرن بێ ئەوەی بیر لە دەریا نەوتەكە بكەنەوە كە لێیان دزراوە و خێریان لێ نەدی.
ئەمڕۆ بە چەسپاندنی دەسەڵاتێكی بیرۆكراتی و پێشێلكردنی مافەكانی هاوڵاتیان و قۆرخكردنی دەسەڵات لەلایەن حیزبە دەسەڵاتدارەكانەوە و دەرئەنجامی هەڵەی كوشندەی سیاسی و بێ بنەما ڕەوشی هەرێمی كوردستان بەرەو خراپترین دۆخی سیاسی و ئابووری تێدەپەڕێت.
كاتی گۆڕانكاریە ...
خەڵكی بارەگای حیزبەكانی سوتاند و بایكۆتی هەڵبژاردنیان كرد، ئێستاش كۆچی بەكۆمەڵ دەكەن، كەچی حكومەتی قەیرانەكان بەهەمان شێوەی ڕابردووی مافەكانی خەڵكی زەوت دەكات و دەنگی ناڕەزایی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان هەتا دێت پەنگ دەخواتو گەشە دەكات، ئەگەر حكومەتی بەجگە بەرپرسەكان بەدەم داخوازیەكانی خەڵكەوە نەچێ، ئەم بڵێسانە زوو یان درەنگ دەبنە ئاگرێكی گەورە و تەڕ و وشكی كوردستان بەیەكەوە دەسووتێنن. ئەم دەسەڵاتە هەتا سەر بەردەوام نابێت دەبێ بگۆڕێت و شۆڕش برسی بەڕێوەیە.