لە دیمانە‌ی بە‌رپرسان لە سەر دە‌ستوور
5/27/2021 11:29:00 AM
مەهدی کاوانی
بە‌ندە‌ش دە‌ڵێم نا بۆ دە‌ستوور نا بۆ دە‌ستوور
سە‌د جار بگرە ھە‌زار جار نا بۆ دە‌ستوور ، تا ئەو كاتە‌ی خۆمان بە‌جوانی ڕێك دە‌خە‌ین .
لە عومە‌ری سە‌ید عە‌لی و نوێنە‌ری نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كان
بەولاوە ، ھە‌مووانیان و ھەر یە‌كە بە دیوی خۆیە‌وە ، ئاماژە‌یان بە ھە‌بوونی
دە‌ستوورە‌وە دە‌كرد .
یەكیەتی لە‌زاری بافیلی كوڕی تالە‌بانی ، وە‌ك
بڵێ بە دوای سە‌د گوناھو كە‌مو كورتیە‌كانمان با لە‌مو شە‌مل بكە‌ین و دە‌ستورێ بۆ
خۆمان چێ بكە‌ین .
نێچیر بارزانیش شاباشی بۆ ھە‌بوونی دە‌ستوور دە‌باراند
و مە‌سروری سە‌رۆكی حكومە‌تیش پاش ئەو ھەموو ڕە‌خنانە‌ی نوێنە‌ری نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كان
لە سەر باری خراپی حوكمڕانی كوردی ھاتە سەر قسە‌كردنە‌كان و كاروچالاكیە‌كانی
حكومەتی وە‌ھا بە پۆزە‌تیڤ نیشان دە‌دا كە نە بای پێ كە‌وتبێ ، نە باران .
عە‌لی باپیری كۆمە‌ڵیش دە‌یگۆت دەبێت دین زیاتر
لە ناو دە‌ستوور تۆخ بكرێت .
عومە‌ری سە‌ید عە‌لیش گۆتی با شتە‌كان چاك كە‌ین
، ئینجا قسە لە سەر دە‌ستوور بكە‌ین .
نوێنە‌ری نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كانیش
ئەوەی پێشتر لە سە‌رخراپی حوكمرانی ھەرێم لە مینبە‌ری جیھانی ،
نە‌گۆترابوو ، ھێنایە‌سە‌ر باس و خواسە‌كان و تە‌نانە‌ت لە لایە‌ن بە‌رپرسە
ئامادە‌بووە‌كانیش بە وشە‌یە‌كیش لە دژیا نە‌ھاتنە سەر وە‌ڵام . قسە‌كانی وە‌فدە‌كە‌ی
نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كان لە ڕوانگە‌ی ئەو ھەموو ڕاپۆرتانە‌وە بوو كە لە
ناو ڕێكخراوی نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كان لە سەر دۆخی خراپی حكومەتی ھە‌رێمە‌وە ئامادە‌كرابوون . كە دە‌كاتە بووچوونی نە‌تە‌وە
یە‌كگرتووە‌كان لە سەر جۆری حوكمڕانی لە ھەرێم .
بە‌ندە دە‌قە‌كان و لێدوانە‌كانیانم بە پوختە‌یە‌كی
كورتكراوە ھێناوە‌تە سەر باس و خواس .
بە‌ندە دە‌ڵێم نا بۆ دە‌ستوور نا بۆ دە‌ستوور
سە‌د جار بگرە ھە‌زار جار نا بۆ دە‌ستوور ، تا ئەو كاتە‌ی بە جوانی خۆمان ڕێك
دە‌خە‌ین .
دە‌ڵێم دە‌ستوورێك لە ژێر قیادە‌ی نوخبە‌یە‌كی
گە‌ندە‌ل وحوكمڕانیە‌كی جە‌نگە‌لستان وە‌ك ئە‌وە‌وایە كە حوكمی سە‌دام حوسێن بە
دە‌قاتە‌وە‌و بە زیاتریش بە سە‌رمانە‌وە نوێ بكرێتە‌وە.
دە‌ستوورێ كە نوخبە‌یە‌كی گە‌ندە‌ل و پە‌ڕلە‌مانێكی
تۆخ حیزبی و بە تە‌زویرە‌وە ھاتبنە سەر تە‌ختە‌ی حوكمڕانی ، مانای زیاتر تۆخ
كردنی كۆت و زنجیر بە سەر ڕۆژنامە‌نووسان و خاوە‌ن قە‌لە‌مە ئازادە‌كان .
جۆرە دە‌ستووری وە‌ھا دە‌كاتە زیاتر شە‌ڕعی
دان بە دە‌سە‌لاتی ئەو نوخبە مافیانە‌ی كە بە‌ڕێوە‌یە‌و لە سایە‌شیدا مە‌ینە‌تە‌كانی
خە‌لك لە خراپە‌وە بۆ خراپتر كار بە‌ڕێ دەكەن .
دە‌ستور دە‌كاتە عە‌قدێكی سیاسی و كۆمە‌لایە‌تی
لە نێوان خە‌لك و بە‌ڕێوە‌بە‌رانی . ئەو عە‌قدە لە زە‌مانی ھێمنی و نە‌بوونی
گیروگرفتە‌كان ، زیاتر مە‌جرای خۆی وە‌ر دە‌گرێ نەك لە لایە‌ن بارێكی ناجێگیری ھە‌رێمە‌وە
بێت .
ھيشتا ئێمە كێشە‌كانمان لە گەڵ بەغدا لە
مە‌ڕ ناوچە دابڕاوە‌كان كە بە مادە‌ی ١٤٠ ڕێكخراوە ، مە‌سە‌لە‌ی پێشمە‌رگە‌و
ئیستحقاقاتی ھەرێم و ناڕوونی لە مە‌لە‌فی نەو‌ت بە ھە‌ردو دیوی بە‌غداو ھەرێم
، بە دە‌یان سە‌ربازگە‌ی توركی بە نایاسایی لە ھە‌رێمیان داكوتاوە و چە‌ندە‌ھای
تر وە‌ك خۆیان مانە‌تە‌وە . سە‌رباری ئە‌وانە ھە‌موویان جگە لە نە‌تە‌وە یە‌كگرتووە‌كان
و ڕێكخراوە‌كانی داكۆكی كردن لە ئازادی سیاسی و دیموكراتی و كۆمە‌لایە‌تیە‌كان
، ئە‌مە‌ریكاو ئە‌وروپاو ئیدیش ھاتوونە‌تە سەر سە‌خە‌ت كە ئەو ئازادیانە
پێشێل كراون .
ئیدی ئێمە بە بە‌رای كۆمە‌ڵە كێشە یەكەوە
كار بە‌ڕێ دە‌كە‌ین و بە‌ڕای دە‌ستووریش بێخینە سەر خۆمان ، لە پای چی .
بە‌ریتانیا تا ئێستا دە‌ستووری نیە‌و حوكمی خۆشی
بە‌بێ گیرو گرفت بە‌ڕێوە دە‌بات .
پە‌لە‌مان چیە لە نە‌بوونی دە‌ستوور . با گە‌ندە‌لی
و مە‌لە‌فە ناشە‌فافە‌كان چارە سەر كە‌ین با كێشە‌كانمان لە‌گە‌ڵ بەغدا بە لایە‌كدا بە‌رین ، با سە‌ربازگە‌كانی توركی لە خاكی خۆمان
بە دوور خە‌ینە‌وە ، ئینجاو پاشانیش ،
با دانانی دە‌ستورێكی گونجاو و وابە‌ستە بە قۆناغە‌كە ، قسە‌و باسی لە سەر بكە‌ین .