بێشک براوەی یەکەمی ئەو شەڕەی لە گۆڕێیە، چین-ە
2/19/2024 9:59:00 AM
مەهدی کاوانی
با ئەمەریکا لە جەنگی جیهانی یەک و دوو براوەی یەکەم
بوبێ .
لەو شەڕەی ئێستاش لە گۆڕێیە ، ڕێک دەکاتە جەنگی
جیهانی سێ و تاوەکو ئێستا نەگەیشتۆتە جەنگی ڕاستەو خۆی ڕووبەڕووبوونەوەی زلهێزەکان
بەلکو شەڕی بە وەکالەتە . بە بۆچونی خۆم ، بە دوور دەگرم کۆتایەکەی ببێتە شەڕی ڕوبەڕووبوونەوەی
ڕاستەو خۆی زلهێزەکان ، لە بەر ئەوەی چەکی نەوەوی تیایا بەکار دەهێنرێ وپێیەوە وشک
و تەڕ پێکەوە دەسوتێ و دەکاتە ئەوەی ئەگەر کۆتایی جیهانیشی بە تەواوەتی بە دواوە نەیەت
، بێشک دەمان دەگەڕێننەوە بۆ سەدەکانی ناوەڕاست .
لە سەرەتادا ، ڕۆژئاوا بە وەکالەت بۆ ئەوە هاتە
ناو شەڕەکە بۆ دۆڕانی ڕووسەکان و ملکەچکردنیان بە داواکانیان و دواتر ڕوو بکەنە چین
و ئەوانیش ملکەچی داواکانیان بکەن .
ناڵێم دەرئەنجامەکان ڕێکاو ڕێک پێچەوانە بوونەتەوە
، بەلکو سەرەداوەکانی هەر لە ئێستاوە وەها خۆی بەدەردەخا کە هێدی هێدی بەرەو پێچەوانە
دەڕوا لە بەر :
1- ڕووسەکان هێدی هێدی زەویەکانی ئۆکڕانیا
دەخەنە بن دەستی خۆیان و بە گوێرەی هەندێ لە ڕاگەیندکاران و تاوەکو ئئستا گەیشتۆتە
26٪ و هیچ ئافاقێکیش لە گۆڕێ نیە کە ئایا ئۆکڕانیەکان ، دەتوانن بە هێرشی پێچەوانە
، وەری گرنەوە .
بەرەی ئۆکڕانیا بە ناتۆشەوە ، هەموو ئومێدێکیان
خستبووە بەهارو هاوینی ڕابوردو و بە سفریش لێی دەرچوون . بۆ ئەو بەهارو هاوینەی
داهاتوش لێرەو لەوێ ئومێدی وەها دەبەخشرێتە ئۆکڕانیەکان کە تیایا شتێ بە شتێ بکەن
زۆریش زەحمەتە چونکە :
2- ئەوروپا هەتا لە ناو چوارچێوەی حکوماتی
وڵاتەکانیشیان ، بە ڕای زۆر جیاواز لە یەکتر قسەو لێدوان لە سەر شەڕەکە دەدەن .
بە گوێرەی ڕاپرسیەکان ئەگەرچی لە سەرەتای دەست
پێکردنی شەڕەکە زۆر لە سەروی 70% لە گەڵ هاوکاری کردن بوون بۆ ئۆکڕانیا کەچی ئێستاکە
نەک لە ئاستی ئەوروپا بەلکو لە ئەمەریکاش ، ڕاپرسیەکان خۆیان پێچەوانە کردۆتەوە .
3- کۆماریەکان ،پێ دەچێ تەگبیری دۆناڵد تڕەمپیشی
لە گەڵدابێ و هەندێکیش لە دیموکراتەکان و بە پێکەوەیی زۆرینەیەکی لەبەرچاو لە ناو
کۆنگرێس پێک دەهێن و پێیەوە هەر لە ئێستاوە تەمویلی ئۆکڕانیایان ڕاگرتووە .
4- تڕەمپیش لە نوێترین لێدوانی نەک هەر ئۆکڕانیای
تەنگە تاو کردبو ، بەلکو ئەوروپاشی خستە ناو دڵە ڕاوکێ بەوەی کە گۆتبوی ئەگەر هەڵبژاردن
ببەمەوە ، هانی ڕووسەکان دەدەم کە زیاتر ئەروپا بکوتنەوەو هەروەها حیساب و کتابێکیشیان
لە گەڵ دەکەم کە یان لە ناو ناتۆ دێمە دەرەوە یان دەبێ ئەوان بە تێچووی زۆر زیاتری
ئەوەی لە گۆڕێیە، کۆمەکی ناتۆ بکەن .
5_ئەو گەمارۆ هەرە قورسەی کە خرایە سەر ڕووسەکان
خەریکە بە سەر ئەوروپا خۆی پێچەوانە دەکاتەوە بە دەلیلی ئەوەی کە نرخی کەلوپەلەکان
بە ڕێژەی 50% زیادی کردووەو هی گازی سروشتیش کە سەرچاوەی نەک یەکەمی سوتەمەنیە لە
ئەوروپا بەلکو ڕەهاشە و نرخەکەشی بە چەند قات بەرز بۆتەوە .
6- لە سەرەتاو تا ئێستاش بەردەوامی بەخۆوە
گرتووە ویسترا نەک بە ڕێگای گەمارۆو شەڕی بەوەکالەت بەلکو لە ڕێگای فراوانبونی ناتۆ
و تەنانەت هەوڵی ئەوە دەدرا کە ئۆکڕانیاش بە شکلەک لە شکلەکان بخەنە ناو ناتۆ ،
تاوەکو پێیەوە ئەلقەی گەمارۆدانی ڕووسەکان فراوانتر بکەن .
ئەوەی تا وەکو ئێستا لێی بەرجەستە بووە نەک هەر تەنیا فنلەندە بووە و تا وەکو ئێستاش کاریگەریەکی ئەوتۆی وەهای نیشان
نەداوە ، وەکو بڵێن هەر هەندەک کاریگەری هەبێ بە سەر چونە پێشەوەی دۆخی ئۆکڕانیا بە
سەر ڕووسەکانەوە . ئیدی بۆ سوێدیش لە بەر شلەو پەیتەی تورکەکانەوە و تا وەکو ئێستا
ئەندامەتی سوێد بە تەواوەتی قبوڵ نەکراوە .
7- لە بەرامبەریشدا شەڕی حەماس و ئیسرایل
خۆی ناوەتە مانگی پێنج و هیچ ئافاقێکی ئەوتۆش خۆی نیشان نەداوە ، کاخوانەکینێ ئیسرایل
دەتوانێ ئەو شەڕە بە قازانجی خۆی یەکلایی بکاتەوە .
8- دیارە شەڕەکە هەر لە سەر حەماس و ئیسڕایل
نەوەستاوەتەوە بەلکو حوسیەکان بە ناڕاستەو خۆو ئێران و حیزبولای لوبنانیش و ملیشیا
شیعەکانی عیراقیش بە ناڕاستەو خۆ دەناو شەڕەکە دان.
9_ هاوکارانی ئەمەریکاش لە ناو ناتۆش کە لە
سەرەتادا پشگیری ئیسڕایل بوون و ئێستاکەش لە بەر لەکەدار بوونی پێگەیان دەناو ڕێکخراوەکانی
مافی مرۆڤ لە ڕێگەی ئەو قەتل و عامە هەرە فراوانەی ئیسرایل لە دژی خەلکی مەدەنی کەرتی
غەزە کرد و پێیەوە هێدی هێدی دەیانەوێ خۆیان لە کۆمەک کردنی ئیسرایل بکشێننەوە و
داوای ڕاگرتنی تەواوی شەڕەکە بکەن .
10- ئەمەریکاش و لە ڕێگای ئەو هەموو گفتوگۆ
ڕاستەو خۆو ناڕاستەو خۆ لە گەڵ نەتەنیاهۆی سەرۆکی ئیسڕایل بۆ ئەو هەموو ناکۆکیانەی نێوانیان لە سەر ڕاگرتن
و ڕانەگرتنی شەڕی غەزە ، ئەوەی بە تەواوەتی پێوە دیارە کە بیەوێ سەرانی ئیسرایل بۆ
ڕاگرتنی تەواوی شەڕی غەزە جێگیر بکرێ .
11- دیاریشە لە کێشوەری ئەفریکاو لەو هەموو
ماوانەی پێشودا پیوەندیە ئابووریەکانی ئەمریکاو فەڕەنسا بە تایبەتی لە دەرهێنانی
کانزاکان و گازی سروشتی و پێ فرۆشتنی تفاقی جەنگی پلەی یەکەمیان وەر گرتبوو کەچی ئێستاکە
ئەو پلە یەکەمە بۆ چینەو دووەمیش بۆ ڕوسیایە ئینجا بۆ ئەوانی تر .
12- کوێندەرێی وڵاتانی جیهان ماوە لە سەرانسەری
جیهان بە ئەمەریکاو ئەوروپاشەوە ، ئەگەر پەیوەندیە ئابوریەکانی چین پلەی یەکەمیشی
بەخۆوە نەگرتبێ ، پلەی دووەمە .
13- ئیدی چی بڵێین کە تەماشای دەرکەوتە
ئاوریەکان و بەرکەوتە شەڕانگێزیەکان دەکەین لە سەرانسەری جیهان ، چین مەترسیە بە سەر
ئەمەریکاوە نەک پێچەوانەکەی .
14- دەناو ئەو هەموو دەرکەوت و بەرکەوتوانە
و پێیەوە تایوان دەکەوێتە نێوان پێنج و دوو ڕۆژێکەوە کە هەر دەگەڕێتەوە یان دەگەڕێندرێتەوە بۆ ناو وڵاتی
دایک کە چینە .